Op wikipedia zijn 2 interessante artikelen over de films te lezen: De schippers van de Kameleon en
Kameleon2. Hier nog een online recensie van Kameleon 1.
Foto's op deze page zijn van ProActs.
Kameleon2. Hier nog een online recensie van Kameleon 1.
Foto's op deze page zijn van ProActs.
Kameleon 1 en 2
In 2003 en 2005 zijn er 2 verfilmingen van de Kameleon in de bioscoop verschenen, door vele kinderen met enthousiasme ontvangen. Nogal wat meiden waren
gecharmeerd van de hoofdrolspelers Koen en Jos van der Donk. Oudere Kameleon lezers waren minder tevreden over het project van regisseur Steven de Jong. Men vond het spel matig en de zelfbedachte humor flauw. Ook het feit dat het verhaal teveel was aangepast stuitte hen tegen de borst. I.p.v. Cor werd een stadsmeisje, Esther, geïntroduceerd.
Na het nog eens terugkijken van de beide films van DVD kom ik tot het volgende oordeel:
Kameleon 1 is minder geslaagd dan Kameleon 2 omdat; je krijgt de indruk (en dit blijkt ook wel uit het audio commentaar van de regisseur) dat Steven de Jong, net als Piero Stanco eerder met de hertalingen, is gaan experimenteren met zijn kwaliteiten als filmer. Het verhaal is ondergeschikt gemaakt aan het etaleren van zijn kunnen. Ook het wat extreme achtergrond verhaal rondom het personage Esther maakte de film er niet geloofwaardiger op. Kameleon 2 is beduidend beter. In elke scene gebeurt wel iets wat de interesse van de kijker vasthoudt. Er zit wat meer vaart in het verhaal, de film voelt langer dan de 1 ½ uur omdat er meer lijkt te gebeuren. Steven de jong vreesde dat het misschien ‘te vol’ zou worden maar het pakte juist beter uit. Een groot deel van het scenario is eigen verzinsel daaromheen zijn verscheidene elementen uit de oorspronkelijke boeken verwerkt, in deze film minder storend dan in deel 1 omdat het verhaal meer een eenheid vormt. Alle elementen in het verhaal zijn verbonden aan het relaas van het zieke meisje Marieke. Het is niet allemaal exact zoals ik mij een Kameleonverhaal zou voorstellen maar Kameleon 2 is een leuke jeugdfilm geworden waarbij spanning, humor en emotie elkaar afwisselen. Zwakke momenten in de film zijn:
#Kees wordt, net als in film 1 wat clichématig neergezet. Er zit niet veel diepte in het toch interessante personage.
#De redding van schippersknecht Tjeerd is ‘over the top’ en komt daardoor ongeloofwaardig over, het had wat minder spectaculair gekund.
Het is alweer 10 jaar geleden dat Steven de Jong deze films gemaakt heeft. Misschien zou een ander het stokje kunnen overnemen en de uitdaging aan kunnen gaan voor een Kameleon 3 of 4? Hierbij een oproep aan producenten in het land om een ander deeltje van de Kameleon te verfilmen! Het zou interessant zijn om te zien wat een ander ervan bakt.. Materiaal genoeg.. Voorbeeld:
De Kameleon maakt schoon schip jaren 70 sfeer, ‘Halbe’ zou ook een, jongensachtig meisje kunnen
zijn.
Trossen los Kameleon ouderwetse sfeer, vet drama rondom ouder echtpaar dat het slachtoffer wordt van een oplichter.
Hieronder een verzameling van commentaren uit de pers e.a. op de Kameleonfilms.
Een frisse leuke, gezellige, spontane familiefilm zonder tierelantijnen is weer geboren, top dat Steven de Jong, dit keer absoluut een Nederlandse topper heeft gemaakt. De film boeit van begin tot eind met alle ingrediënten erin verwerkt die bij de dagelijkse gang van het leven horen. Te weten humor, kneuterigheid, verdriet, romantiek, sociaal maatschappelijk en nog veel meer. Reacties in de zaal, van hilarisch lachen tot kinderen die springen omdat ze het prachtig en spannend
vinden. Movie2movie
De schippers van de Kameleon speelt zich af in het inmiddels tot filmcliché geworden verleden, toen
Nederlanders hun straatje nog schrobden en 'schande' riepen als iemand op zondag de was buiten hing. In de verfilming van het eerste deel van Hotze de Roos' Kameleonreeks bindt de Friese tweeling Hielke en Sietse (Koen en Jos van der Donk) de strijd aan met twee nozems, die het geld van de ijscoman hebben gejat. Het levert een bootachtervolging op die Dick Maas' Amsterdamned in herinnering roept. Ook zien we een tornado die in Jan de Bonts Twister niet misstaat. Het vaak kluchtige spel en de oubollige grappen doen echter eerder denken aan Haanstra's Fanfare..
Filmmaker Steven de Jong heeft ook inhoudelijk van De schippers van de Kameleon een
ratjetoe gemaakt. In het dorpje heersen de jaren vijftig, maar de burgemeester is een decadente yup (Gijs Scholten van Aschat), die alleen interesse heeft voor zijn geminirokte (!) vrouw (Meriyem
Manders). Het Lolita-achtige buurmeisje (Saar Koningsberger), dat de tweeling seksueel laat ontwaken, doet niet denken aan het Friese platteland maar aan Nabokov. En het Amsterdamse accent maakt van Maarten Spanjer een zeer merkwaardige Friese boerenknecht. Het Parool
Niet alleen de inhoud verwijst naar een voltooid verleden. De hele productie ademt een dekselse toon, herinnerend aan de tijd dat de kranten trots melding maakten van het gereedkomen van weer een nieuwe Nederlandse speelfilm. Die Steven de Jong heeft het hem toch maar mooi gelapt. Er zijn trucages te zien van een windhoos, die de melkbussen door de lucht doet vliegen. De Kameleon kan heel hard varen, er vindt zelfs een achtervolging op het water plaats. De poging om een eigentijdse film te maken over een verdwenen wereld leidt tot een onevenwichtig geheel, en een allegaartje van stijlen. Toch wekt De schippers van de Kameleon vertedering, juist door die oprechte onbeholpenheid van een hartenkreet uit de provincie. NRC Handelsblad
Na Kruimeltje, Abeltje, Pietje Bell en Minoes is het nu de beurt aan De schippers van de Kameleon om als zoveelste kinderboekverfilming volle zalen te trekken. Een paar avonturen van de Friese tweeling Sietse en Hielke Klinkhamer werden samengeperst tot een vermakelijke film. En alles klopt. De smederij van Heit, de Kameleon met de automotor erin, de dikke boterhammen van Mem met kaas en worst en de grappige boerenknecht Gerben Zonderland. Kinderen moeten het bij deze film vooral hebben van wat slapstick en kleine grapjes met modder, eieren en pindakaas die -eerlijk is eerlijk- erg aanslaan. Het verhaal is verder eigenlijk wat te suf en oubollig voor een generatie die al zoveel meer gewend is. Maar eigenlijk is het voor beide generaties leuker om de boeken te (her)lezen. OnStage/theater.nl
gecharmeerd van de hoofdrolspelers Koen en Jos van der Donk. Oudere Kameleon lezers waren minder tevreden over het project van regisseur Steven de Jong. Men vond het spel matig en de zelfbedachte humor flauw. Ook het feit dat het verhaal teveel was aangepast stuitte hen tegen de borst. I.p.v. Cor werd een stadsmeisje, Esther, geïntroduceerd.
Na het nog eens terugkijken van de beide films van DVD kom ik tot het volgende oordeel:
Kameleon 1 is minder geslaagd dan Kameleon 2 omdat; je krijgt de indruk (en dit blijkt ook wel uit het audio commentaar van de regisseur) dat Steven de Jong, net als Piero Stanco eerder met de hertalingen, is gaan experimenteren met zijn kwaliteiten als filmer. Het verhaal is ondergeschikt gemaakt aan het etaleren van zijn kunnen. Ook het wat extreme achtergrond verhaal rondom het personage Esther maakte de film er niet geloofwaardiger op. Kameleon 2 is beduidend beter. In elke scene gebeurt wel iets wat de interesse van de kijker vasthoudt. Er zit wat meer vaart in het verhaal, de film voelt langer dan de 1 ½ uur omdat er meer lijkt te gebeuren. Steven de jong vreesde dat het misschien ‘te vol’ zou worden maar het pakte juist beter uit. Een groot deel van het scenario is eigen verzinsel daaromheen zijn verscheidene elementen uit de oorspronkelijke boeken verwerkt, in deze film minder storend dan in deel 1 omdat het verhaal meer een eenheid vormt. Alle elementen in het verhaal zijn verbonden aan het relaas van het zieke meisje Marieke. Het is niet allemaal exact zoals ik mij een Kameleonverhaal zou voorstellen maar Kameleon 2 is een leuke jeugdfilm geworden waarbij spanning, humor en emotie elkaar afwisselen. Zwakke momenten in de film zijn:
#Kees wordt, net als in film 1 wat clichématig neergezet. Er zit niet veel diepte in het toch interessante personage.
#De redding van schippersknecht Tjeerd is ‘over the top’ en komt daardoor ongeloofwaardig over, het had wat minder spectaculair gekund.
Het is alweer 10 jaar geleden dat Steven de Jong deze films gemaakt heeft. Misschien zou een ander het stokje kunnen overnemen en de uitdaging aan kunnen gaan voor een Kameleon 3 of 4? Hierbij een oproep aan producenten in het land om een ander deeltje van de Kameleon te verfilmen! Het zou interessant zijn om te zien wat een ander ervan bakt.. Materiaal genoeg.. Voorbeeld:
De Kameleon maakt schoon schip jaren 70 sfeer, ‘Halbe’ zou ook een, jongensachtig meisje kunnen
zijn.
Trossen los Kameleon ouderwetse sfeer, vet drama rondom ouder echtpaar dat het slachtoffer wordt van een oplichter.
Hieronder een verzameling van commentaren uit de pers e.a. op de Kameleonfilms.
Een frisse leuke, gezellige, spontane familiefilm zonder tierelantijnen is weer geboren, top dat Steven de Jong, dit keer absoluut een Nederlandse topper heeft gemaakt. De film boeit van begin tot eind met alle ingrediënten erin verwerkt die bij de dagelijkse gang van het leven horen. Te weten humor, kneuterigheid, verdriet, romantiek, sociaal maatschappelijk en nog veel meer. Reacties in de zaal, van hilarisch lachen tot kinderen die springen omdat ze het prachtig en spannend
vinden. Movie2movie
De schippers van de Kameleon speelt zich af in het inmiddels tot filmcliché geworden verleden, toen
Nederlanders hun straatje nog schrobden en 'schande' riepen als iemand op zondag de was buiten hing. In de verfilming van het eerste deel van Hotze de Roos' Kameleonreeks bindt de Friese tweeling Hielke en Sietse (Koen en Jos van der Donk) de strijd aan met twee nozems, die het geld van de ijscoman hebben gejat. Het levert een bootachtervolging op die Dick Maas' Amsterdamned in herinnering roept. Ook zien we een tornado die in Jan de Bonts Twister niet misstaat. Het vaak kluchtige spel en de oubollige grappen doen echter eerder denken aan Haanstra's Fanfare..
Filmmaker Steven de Jong heeft ook inhoudelijk van De schippers van de Kameleon een
ratjetoe gemaakt. In het dorpje heersen de jaren vijftig, maar de burgemeester is een decadente yup (Gijs Scholten van Aschat), die alleen interesse heeft voor zijn geminirokte (!) vrouw (Meriyem
Manders). Het Lolita-achtige buurmeisje (Saar Koningsberger), dat de tweeling seksueel laat ontwaken, doet niet denken aan het Friese platteland maar aan Nabokov. En het Amsterdamse accent maakt van Maarten Spanjer een zeer merkwaardige Friese boerenknecht. Het Parool
Niet alleen de inhoud verwijst naar een voltooid verleden. De hele productie ademt een dekselse toon, herinnerend aan de tijd dat de kranten trots melding maakten van het gereedkomen van weer een nieuwe Nederlandse speelfilm. Die Steven de Jong heeft het hem toch maar mooi gelapt. Er zijn trucages te zien van een windhoos, die de melkbussen door de lucht doet vliegen. De Kameleon kan heel hard varen, er vindt zelfs een achtervolging op het water plaats. De poging om een eigentijdse film te maken over een verdwenen wereld leidt tot een onevenwichtig geheel, en een allegaartje van stijlen. Toch wekt De schippers van de Kameleon vertedering, juist door die oprechte onbeholpenheid van een hartenkreet uit de provincie. NRC Handelsblad
Na Kruimeltje, Abeltje, Pietje Bell en Minoes is het nu de beurt aan De schippers van de Kameleon om als zoveelste kinderboekverfilming volle zalen te trekken. Een paar avonturen van de Friese tweeling Sietse en Hielke Klinkhamer werden samengeperst tot een vermakelijke film. En alles klopt. De smederij van Heit, de Kameleon met de automotor erin, de dikke boterhammen van Mem met kaas en worst en de grappige boerenknecht Gerben Zonderland. Kinderen moeten het bij deze film vooral hebben van wat slapstick en kleine grapjes met modder, eieren en pindakaas die -eerlijk is eerlijk- erg aanslaan. Het verhaal is verder eigenlijk wat te suf en oubollig voor een generatie die al zoveel meer gewend is. Maar eigenlijk is het voor beide generaties leuker om de boeken te (her)lezen. OnStage/theater.nl
Jeugdfilms vormen het meest lucratieve genre voor particuliere investeerders in film-cv's. Dat is inmiddels uitvoerig gedemonstreerd met Abeltje, Kruimeltje, Minoes en Pietje Bell die recettes hebben gehaald waar films voor volwassenen met geen mogelijkheid bij in de buurt kunnen komen. De film van Steven de Jong oogt allerminst alsof er op het budget is beknibbeld. Integendeel zelfs. Met een digitaal toegevoegde windhoos en een affreuze aanvaring met hemelhoge explosie, krijg je zelfs het gevoel dat de regisseur ruimer in de financiële middelen zat dan goed voor hem was. Koddig kan het lijken om bij dorpsfestiviteiten types als Henk Westbroek en Ed Nijpels op te voeren, maar dan toch alleen voor de volwassenen die hen herkennen kunnen, nauwelijks voor de werkelijke doelgroep van de film. Te vaak probeert Steven de Jong om, over de hoofden van zijn jeugdig publiek heen, meekijkende ouders te bereiken. Dat is zeker ook het geval met het merkwaardige relaas van stadsmeisje Esther. Ze komt het verhaal binnen langs een onverwachte tragische lijn. Eerst zijn haar de ouders door de dood ontnomen, waarna ze in huis wordt opgenomen door tante Willeke van Ammelrooy en oom Peter Tuinman. Vervolgens ontneemt Magere Hein haar de liefhebbende oom, waarna de tante dusdanig gederailleerd raakt dat ze naar een inrichting moet worden afgevoerd. Vervolgens ontfermt buurvrouw Klinkhamer zich over Esther. Je zou menen dat iets minder ergs en ingewikkelds verzonnen had kunnen worden om Hielke en Sietse aan een logee te helpen die enige amoureuze rivaliteit tussen de tweelingen wakker maakt. GPD
Voor kinderen die van actie, spanning en avontuur houden heeft De schippers van de Kameleon genoeg te bieden. De tweeling haalt kattenkwaad uit met het wasgoed van de buren, de
zelfgebouwde Kameleon spuit over de Friese meren, een stel stadse nozems zet het dorp op stelten. Maarten Spanjer maakt met zijn jongensachtige bravoure de meest oubollige grapjes van boerenknecht Gerben Zonderland nog verteerbaar.De Jong heeft een film voor de hele familie willen maken en bij iedereen die boven de twaalf is, zullen regelmatig de tenen krommen. 'De Kameleon' is zo vol geladen met vondsten, anekdotes en bijrollen dat de film aan zijn eigen ballast stuurloos dobberend ten onder dreigt te gaan. De Jong heeft vele bekende Nederlanders en acteurs van naam op de aftiteling staan maar vrijwel niemand komt door deze overbevolking verder dan de rol van edelfigurant. Ed Nijpels schiet met een startpistool, Henk Westbroek krijgt als bestolen ijscoman een zinnetje, Pyt Paulusma maar liefst twee. Het talent van Gijs Scholten van Aschat is hopeloos verspild aan de bijrol van arrogante burgemeester. Leeuwarder Courant.
Steven de Jong moet in zijn hart een kwajongen zijn. De schippers van de Kameleon heeft hij volgestopt met mopjes en melige verwijzingen. Zo herbergt de boekverfilming over de tweeling
Sietse en Hielke Klinkhamer talloze kikkers. In de eerste scène kijken Sietse en Hielke al naar kikkerdril. Kort daarop beschouwt een dikke kikker, zittend op een lelieblad, de strapatsen van de jongens met gepaste afstand - een handeling die geregeld terugkeert. Ook in het wapen van het dorp Lenten voert de kikker de boventoon. En de burgemeester zet op zondagmiddag zijn tanden in
kikkerbillen. Dergelijke terzijdes geven de film iets sympathieks. Volkskrant
Eén bezwaar die ik heb bij deze verfilming van het eerste Kameleonboek is toch wel dat men is afgeweken van het oorspronkelijke verhaal. Dat er i.p.v. Cor nu een buurmeisje opduikt is op zich niet zo heel erg bezwaarlijk. Echter het gegeven rondom de omstandigheden van dit meisje, Esther genaamd, zijn nogal uitzonderlijk. Eerst zijn haar ouders overleden, later verdrinkt haar oom (Peter Tuinman). Ze had ook op een wat minder dramatische wijze geïntroduceerd kunnen worden en gewoon, net als Cor, uit de stad gekomen om op het platteland te komen logeren. De scenaristen hadden haar b.v. ook 'Corinne' kunnen noemen. Een meisje dat, als Georgina uit 'de Vijf' gelijk, liever een jongen had willen zijn en met 'Cor' wil worden aangesproken. Dat Hielke en Sietse naderhand verliefd worden op de logé heb ik niet als storend ervaren. De laatste -zoen-scène in de film is best
geestig. Het drama rondom de familie Wijnstra (uit: 'de Kameleon blijft favoriet') wordt in de film een beetje afgeraffeld, daarnaast is het bizarre gegeven rondom de dood van Esthers ouders en oom erbij bedacht. Maar wat je bij het zien van de spectaculaire achtervolgingsscènes in de film beseft is dat de Kameleon verhalen toch best dynamisch zijn. De nozems kijken schamper naar 'die lompe bak', zoals de Kameleon in de boeken vaak denigrerend wordt genoemd. Maar als deze toch snel blijkt te kunnen varen kijken ze op hun neus. Zo'n scène komt in elk Kameleondeel wel voor 2 jongens die opschepperige volwassenen te slim af zijn. MK
Voor kinderen die van actie, spanning en avontuur houden heeft De schippers van de Kameleon genoeg te bieden. De tweeling haalt kattenkwaad uit met het wasgoed van de buren, de
zelfgebouwde Kameleon spuit over de Friese meren, een stel stadse nozems zet het dorp op stelten. Maarten Spanjer maakt met zijn jongensachtige bravoure de meest oubollige grapjes van boerenknecht Gerben Zonderland nog verteerbaar.De Jong heeft een film voor de hele familie willen maken en bij iedereen die boven de twaalf is, zullen regelmatig de tenen krommen. 'De Kameleon' is zo vol geladen met vondsten, anekdotes en bijrollen dat de film aan zijn eigen ballast stuurloos dobberend ten onder dreigt te gaan. De Jong heeft vele bekende Nederlanders en acteurs van naam op de aftiteling staan maar vrijwel niemand komt door deze overbevolking verder dan de rol van edelfigurant. Ed Nijpels schiet met een startpistool, Henk Westbroek krijgt als bestolen ijscoman een zinnetje, Pyt Paulusma maar liefst twee. Het talent van Gijs Scholten van Aschat is hopeloos verspild aan de bijrol van arrogante burgemeester. Leeuwarder Courant.
Steven de Jong moet in zijn hart een kwajongen zijn. De schippers van de Kameleon heeft hij volgestopt met mopjes en melige verwijzingen. Zo herbergt de boekverfilming over de tweeling
Sietse en Hielke Klinkhamer talloze kikkers. In de eerste scène kijken Sietse en Hielke al naar kikkerdril. Kort daarop beschouwt een dikke kikker, zittend op een lelieblad, de strapatsen van de jongens met gepaste afstand - een handeling die geregeld terugkeert. Ook in het wapen van het dorp Lenten voert de kikker de boventoon. En de burgemeester zet op zondagmiddag zijn tanden in
kikkerbillen. Dergelijke terzijdes geven de film iets sympathieks. Volkskrant
Eén bezwaar die ik heb bij deze verfilming van het eerste Kameleonboek is toch wel dat men is afgeweken van het oorspronkelijke verhaal. Dat er i.p.v. Cor nu een buurmeisje opduikt is op zich niet zo heel erg bezwaarlijk. Echter het gegeven rondom de omstandigheden van dit meisje, Esther genaamd, zijn nogal uitzonderlijk. Eerst zijn haar ouders overleden, later verdrinkt haar oom (Peter Tuinman). Ze had ook op een wat minder dramatische wijze geïntroduceerd kunnen worden en gewoon, net als Cor, uit de stad gekomen om op het platteland te komen logeren. De scenaristen hadden haar b.v. ook 'Corinne' kunnen noemen. Een meisje dat, als Georgina uit 'de Vijf' gelijk, liever een jongen had willen zijn en met 'Cor' wil worden aangesproken. Dat Hielke en Sietse naderhand verliefd worden op de logé heb ik niet als storend ervaren. De laatste -zoen-scène in de film is best
geestig. Het drama rondom de familie Wijnstra (uit: 'de Kameleon blijft favoriet') wordt in de film een beetje afgeraffeld, daarnaast is het bizarre gegeven rondom de dood van Esthers ouders en oom erbij bedacht. Maar wat je bij het zien van de spectaculaire achtervolgingsscènes in de film beseft is dat de Kameleon verhalen toch best dynamisch zijn. De nozems kijken schamper naar 'die lompe bak', zoals de Kameleon in de boeken vaak denigrerend wordt genoemd. Maar als deze toch snel blijkt te kunnen varen kijken ze op hun neus. Zo'n scène komt in elk Kameleondeel wel voor 2 jongens die opschepperige volwassenen te slim af zijn. MK
Net als bij elke andere boek verfilming, of het nu gaat om 'The Lord of the Rings' of 'De ontdekking van de hemel', ziet ook de verfilming van de Kameleon er heel anders uit zoals je het je jaren lang hebt voorgesteld. De Klinkhamertjes zijn een stuk jonger in de film dan in mijn herinnering, terwijl Maarten Spanjer minstens twintig jaar ouder is dan de Gerben Zonderland die ik nog uit de boeken ken. Het enige personage dat sprekend lijkt, is de titelheld: de Kameleon ziet er prachtig on-gestroomlijnd uit (een kenmerk dat veel slechteriken in de boeken op het verkeerde been zet, want lomp en lelijk hoeft niet altijd log en langzaam te betekenen) en heeft exact de goede kleuren. Met zulke stapels boeken als inspiratie is het onbegrijpelijk dat scenarist Jean Ummels en regisseur Steven de Jong zo'n dun verhaaltje hebben kunnen bedenken voor De schippers van de Kameleon. Twee stelende "nozems" uit de grote stad zijn de grote boosdoeners in de film, maar de intrige is bij lange na niet genoeg om de film te dragen. Daardoor hangen veel scènes als los zand in elkaar en worden personages geïntroduceerd zonder ook maar iets aan het verhaal bij te dragen. Maar naast de gebrekkige structuur van het script ligt de grootste zwakte van de film in de knullige dialogen. Peter Tuinman, over het algemeen toch gezien als een van Nederlands topacteurs, heeft zichtbaar moeite
met zijn teksten en ook de jonge hoofdrolspelers, de tweeling Jos en Koen van der Donk, weten er geen raad mee. Houterige teksten zijn in de nostalgische boeken van H. de Roos een stuk minder storend dan in een moderne film. Gelukkig scoort de film stukken beter op het visuele vlak: het pittoreske Friese dorpje IJlst is een perfecte locatie voor de avonturen van de blonde tweeling, en de
meeste speciale effecten zijn prima, waaronder een orkaanscène die met verrassend weinig middelen toch heel overtuigend is. Een mooi detail is verder dat de mannelijke Klinkhamers altijd onder het vet, de modder of ander vuil zitten: logisch voor een smid en zijn zoons. De schippers van de Kameleon is
een leuke film, laat dat duidelijk zijn. Maar met een beter uitgewerkt script was het misschien wel een goeie geworden. Bridge Entertainment
Vroeger heb ik alle Kameleonboeken gelezen en wat ik mij ervan herinneren kon daarvan vond ik niet veel terug in de films, wat eigenlijk wel jammer is. Het is te begrijpen dat een film nooit helemaal hetzelfde kan zijn als een boek maar om zover van de eigenlijke verhalen af te wijken ..? Nemen we de introductie van Esther, een voor de film verzonnen karakter en naar mijn mening totaal overbodig. Als er dan al een meisje in de film mee moet spelen om zo de tienerperikelen wat meer te accentueren dan had men bijvoorbeeld Cor uit het boek, die af en toe vanuit de stad naar het dorp kwam om daar zijn vakantie door te brengen, een CORRY kunnen laten zijn. De scène in de film waar een door verdriet overmande Esther, gekleed in een badpakje, haar hart uitstort bij haar 'oom' doet op zijn minst eng aan. De actrice die Esther speelt is behoorlijk geschapen -heeft nogal grote borsten- voor een kind van haar leeftijd en in een tijd dat men druk bezig is pedofilie te bestrijden was deze scène totaal ongepast. Het 'oom' karakter is, kon men verder in de film zien, toch wel gecharmeerd van zijn oomzeggertje: Hij begon zich weer helemaal puberaal te gedragen. Maar niet getreurd, hij ging toch dood. In de boeken was buurman Bleeker een lang leven beschoren maar voor er in de film ergere dingen gingen gebeuren liet men hem doodgaan. Natuurlijk met als enige reden dat Esther op die manier bij haar buurjongens Klinkhamer kan gaan logeren en zodoende het eerste verliefd zijn van Hielke en Sietse geïntroduceerd kan worden. Maar ik weet zeker dat een Corry daar ook wel voor had kunnen zorgen. Ik had mij Gerben, de boerenknecht die Hielke en Sietse graag in de maling neemt, altijd als een vlotte twintiger voorgesteld met een hart van goud die af en toe nog wel eens achter de meiden aan zat. Het was wel even schrikken toen Gerben in de films ineens een vadsige vijftiger bleek te zijn! In de films gedragen de 'nozems' uit de stad zich of ze zó uit een maffia film waren gestapt die een 'boven de 18' certificaat draagt. Véél te bedreigend en niet meer leuk voor jongere kijkers. In de eerste film klimt een spiernaakte Gerben uit het water nadat hij heeft geprobeerd de kluit te bedonderen. We hebben amper tijd om van de schok te bekomen of de Miami Vice achtervolgingen op de Friese meren beginnen. Leuk gedaan inclusief explosies en de schuldige nozems hebben op 't laatst heel wat criminele zaken op hun geweten maar in de film komen ze er af met een zwak 'wij zullen het nooit meer doen'. Een rechtschapen Zwart had hen in de kraag gevat en met een bars 'in het gevang met jullie !' voor de rechter geleid. Over het algemeen is er weinig sprake van eerlijkheid
in de films. De Hielke en Sietse uit de boeken zijn dan wel deugnieten maar ze zijn zo eerlijk als goud en kunnen eigenlijk niet liegen zonder dat ze daar de consequenties van voelen. De karakters in de film zijn ook niet echt uitgediept. Goed, de jongens van der Donk hadden geen ervaring als acteurs en
het was wel ontwapenend ze in tweespraak te zien, maar dat neemt niet weg dat sommige karakters niet meer dan karikaturen zijn. Zoals Kees van de Woudaap, die in film 2 eindelijk op mocht komen draven, en draven is zo'n beetje alles wat het Kees karakter doet; draven en kotsen. Voor andere karakters uit de boeken was in de films geheel geen plaats, zoals Hielke en Sietse's vriend Louw. In de Kameleon verfilmingen zijn de avonturen van Hielke en Sietse en hun verwanten en vrienden gedegradeerd tot snel op elkaar volgende scènes die de spanning er in schijnen te moeten houden maar eerder voor verwarring zorgen. Hoewel de Kameleonboeken zich afspelen in de vijftiger -en zestiger jaren en de makers van de films dit ook hebben geprobeerd weer te geven, is het absoluut
niet overtuigend met té veel hedendaagse elementen. Ik kan mij bijvoorbeeld niet voorstellen dat men ten tijde van 'Jailhouse Rock' al in minirokken rondliep, zoals de vrouw van de corrupte burgervader doet of dat jongelui elkaar op straat om een wissewasje met messen bedreigen zoals dat in onze tijd de gewoonte is. Om van de corruptie van autoriteiten in een zo'n oprecht dorp
als dat waar de Klinkhamertjes in opgroeien maar helemaal te zwijgen. CM
met zijn teksten en ook de jonge hoofdrolspelers, de tweeling Jos en Koen van der Donk, weten er geen raad mee. Houterige teksten zijn in de nostalgische boeken van H. de Roos een stuk minder storend dan in een moderne film. Gelukkig scoort de film stukken beter op het visuele vlak: het pittoreske Friese dorpje IJlst is een perfecte locatie voor de avonturen van de blonde tweeling, en de
meeste speciale effecten zijn prima, waaronder een orkaanscène die met verrassend weinig middelen toch heel overtuigend is. Een mooi detail is verder dat de mannelijke Klinkhamers altijd onder het vet, de modder of ander vuil zitten: logisch voor een smid en zijn zoons. De schippers van de Kameleon is
een leuke film, laat dat duidelijk zijn. Maar met een beter uitgewerkt script was het misschien wel een goeie geworden. Bridge Entertainment
Vroeger heb ik alle Kameleonboeken gelezen en wat ik mij ervan herinneren kon daarvan vond ik niet veel terug in de films, wat eigenlijk wel jammer is. Het is te begrijpen dat een film nooit helemaal hetzelfde kan zijn als een boek maar om zover van de eigenlijke verhalen af te wijken ..? Nemen we de introductie van Esther, een voor de film verzonnen karakter en naar mijn mening totaal overbodig. Als er dan al een meisje in de film mee moet spelen om zo de tienerperikelen wat meer te accentueren dan had men bijvoorbeeld Cor uit het boek, die af en toe vanuit de stad naar het dorp kwam om daar zijn vakantie door te brengen, een CORRY kunnen laten zijn. De scène in de film waar een door verdriet overmande Esther, gekleed in een badpakje, haar hart uitstort bij haar 'oom' doet op zijn minst eng aan. De actrice die Esther speelt is behoorlijk geschapen -heeft nogal grote borsten- voor een kind van haar leeftijd en in een tijd dat men druk bezig is pedofilie te bestrijden was deze scène totaal ongepast. Het 'oom' karakter is, kon men verder in de film zien, toch wel gecharmeerd van zijn oomzeggertje: Hij begon zich weer helemaal puberaal te gedragen. Maar niet getreurd, hij ging toch dood. In de boeken was buurman Bleeker een lang leven beschoren maar voor er in de film ergere dingen gingen gebeuren liet men hem doodgaan. Natuurlijk met als enige reden dat Esther op die manier bij haar buurjongens Klinkhamer kan gaan logeren en zodoende het eerste verliefd zijn van Hielke en Sietse geïntroduceerd kan worden. Maar ik weet zeker dat een Corry daar ook wel voor had kunnen zorgen. Ik had mij Gerben, de boerenknecht die Hielke en Sietse graag in de maling neemt, altijd als een vlotte twintiger voorgesteld met een hart van goud die af en toe nog wel eens achter de meiden aan zat. Het was wel even schrikken toen Gerben in de films ineens een vadsige vijftiger bleek te zijn! In de films gedragen de 'nozems' uit de stad zich of ze zó uit een maffia film waren gestapt die een 'boven de 18' certificaat draagt. Véél te bedreigend en niet meer leuk voor jongere kijkers. In de eerste film klimt een spiernaakte Gerben uit het water nadat hij heeft geprobeerd de kluit te bedonderen. We hebben amper tijd om van de schok te bekomen of de Miami Vice achtervolgingen op de Friese meren beginnen. Leuk gedaan inclusief explosies en de schuldige nozems hebben op 't laatst heel wat criminele zaken op hun geweten maar in de film komen ze er af met een zwak 'wij zullen het nooit meer doen'. Een rechtschapen Zwart had hen in de kraag gevat en met een bars 'in het gevang met jullie !' voor de rechter geleid. Over het algemeen is er weinig sprake van eerlijkheid
in de films. De Hielke en Sietse uit de boeken zijn dan wel deugnieten maar ze zijn zo eerlijk als goud en kunnen eigenlijk niet liegen zonder dat ze daar de consequenties van voelen. De karakters in de film zijn ook niet echt uitgediept. Goed, de jongens van der Donk hadden geen ervaring als acteurs en
het was wel ontwapenend ze in tweespraak te zien, maar dat neemt niet weg dat sommige karakters niet meer dan karikaturen zijn. Zoals Kees van de Woudaap, die in film 2 eindelijk op mocht komen draven, en draven is zo'n beetje alles wat het Kees karakter doet; draven en kotsen. Voor andere karakters uit de boeken was in de films geheel geen plaats, zoals Hielke en Sietse's vriend Louw. In de Kameleon verfilmingen zijn de avonturen van Hielke en Sietse en hun verwanten en vrienden gedegradeerd tot snel op elkaar volgende scènes die de spanning er in schijnen te moeten houden maar eerder voor verwarring zorgen. Hoewel de Kameleonboeken zich afspelen in de vijftiger -en zestiger jaren en de makers van de films dit ook hebben geprobeerd weer te geven, is het absoluut
niet overtuigend met té veel hedendaagse elementen. Ik kan mij bijvoorbeeld niet voorstellen dat men ten tijde van 'Jailhouse Rock' al in minirokken rondliep, zoals de vrouw van de corrupte burgervader doet of dat jongelui elkaar op straat om een wissewasje met messen bedreigen zoals dat in onze tijd de gewoonte is. Om van de corruptie van autoriteiten in een zo'n oprecht dorp
als dat waar de Klinkhamertjes in opgroeien maar helemaal te zwijgen. CM
On Stage noemt Kameleon 2 tenenkrommend clichématig: Alle Kameleon sterren zijn weer van stal gehaald om hun kunstje te herhalen. Journaliste Brigitte van Meurs vindt het moeilijk voor te stellen dat kinderen lol kunnen beleven aan een dergelijk belegen gebeuren. Voor hun ouders is Kameleon 2 te flauw en fantasieloos. Filmvisie is wat enthousiaster en concludeert dat de film voor kinderen bedoeld is en noemt deze dan ook spannend, leuk en mooi. Er zit vaart in het verhaal vanaf het moment dat de film begint. Kameleon 2 bestaat uit twee grote plotten en tal van subplotjes die allemaal uitgewerkt moeten worden. Het ene moment gaat dat de makers beter af dan het andere. De scriptschrijvers hebben wellicht te veel ideeën in de film willen stoppen. Daarom komt Kameleon 2 soms wat onoverzichtelijk over. De journaliste is ook te spreken over de DVD, met de vele extra's is deze een aanrader vooral omdat de soundtrack eraan is toegevoegd. De koper krijgt waar voor zijn geld. Jos van der Burg van Het Parool is weinig te spreken over Kameleon 2 en noemt deze onbenullig, de humor belegen. Hij meent dat het om een uit het archief van Bert Haanstra opgeduikeld product is dat als nieuw wordt gepresenteerd! Dit is natuurlijk ironisch bedoeld. Van spitsvondige grappen moet Kameleon 2 het vooral niet hebben, de houterige knokpartij noemt de Parool journalist een filmisch dieptepunt. Maar om je verder op te winden over Kameleon 2 daar is de film eigenlijk te onbenullig voor. Men kan beter naar Piet Haan -Jack Wouterse- luisteren: ''Instappen mannen, op naar de bewoonde wereld.'' Movie2movie tenslotte begroet Kameleon 2 met veel enthousiasme. Hielke en Sietse staan weer voor een nieuw avontuur met veel humor en spanning! En de kijker vaart graag weer een keertje mee met de Kameleon.